یحیی آل‌اسحاق، فعال اقتصادی و وزیر اسبق بازرگانی در گفت‌وگو با قدس: در نقطه عطف تاریخی تحولات جهانی هستیم
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۵۶۸۳۴
نوآوری و شکوفایی، اصلاح الگوی مصرف، همت مضاعف و کار مضاعف، جهاد اقتصادی، تولید ملی؛ حمایت از کار و سرمایه ایرانی، حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی، اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی، دولت و ملت؛ همدلی و همزبانی، اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل، اقتصاد مقاومتی؛ تولید - اشتغال، حمایت از کالای ایرانی، رونق تولید، جهش تولید، تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها، تولید؛ دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین، عناوین اعلام‌شده از سوی رهبر معظم انقلاب برای سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۱ است که با شروع دهه۹۰ تأکید بر کلیدواژه «تولید» در این عناوین آشکارتر و پررنگ‌تر شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رهبر معظم انقلاب در ۱۵ سال گذشته برای انتخاب شعار سال، سهم بالایی به تولید داخل و درون‌زایی اقتصاد داده‌اند؛ دلایل این توجه ویژه را چه می‌دانید؟
دشمنان ما پس از تجربه زیاد و هزینه کردن ارقام سنگین در جبهه‌های فرهنگی، سیاسی، نظامی و رسانه‌ای، طی سال‌های اخیر با ما وارد جنگ اقتصادی شده‌اند و به قول ترامپ، ۷هزار میلیارد دلار برای مقابله با ما صرف کرده و تمام توانشان را برای هماهنگی کامل نظام استکبار علیه ایران به کار برده‌اند. نظام استکبار فکر می‌کرد می‌تواند ظرف مدت کوتاهی ما را در مسیر ضعف قرار دهد اما از این همه تحرکات، جواب معکوس گرفت، چون ما در سطح منطقه و حتی جهان روز به روز نقش خود را بهتر و مؤثرتر ایفا می‌کنیم. بالطبع آنچه تاب‌آوری اقتصادی ما را در مقابل تهدیدهای ناشی از جنگ اقتصادی بالا می‌برد، توجه به توان داخلی و بالقوه اقتصاد است. من بارها گفته‌ام ما نه تنها در منابع و حوزه‌های مختلف اقتصادی، جغرافیایی و انسانی چیزی از اقران خود کم نداریم، بلکه در مواردی فراتر از منطقه و در سطح جهان قابلیت داریم. ما در منطقه‌ای حضور داریم که حجم تعاملات ۱۵ کشور همسایه سالانه هزارو۲۰۰میلیارد دلار است و ظرفیتی دست‌کم ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلاری برای بهره‌گیری ایران از این منطقه وجود دارد. ایران به واسطه موقعیت ممتاز ژئوپلتیکی، تسلط بر حوزه انرژی، هاب منطقه بودن و از همه مهم‌تر توان مقاومتی که طی چهار دهه در برابر فشارهای اقتصادی دشمن کسب کرده مثال‌زدنی است و تنها در یک مورد حدود ۳۰۰ کارشناس خزانه‌داری آمریکا به طور اختصاصی در حال برنامه‌ریزی برای یافتن «پاتک» متناسب با «تک»های ایران در حوزه‌های تولیدی، تجاری، مالی و بانکی هستند، اما با تمام این فشارها و باوجود هماهنگی بالای نظام استکبار جهانی علیه ایران، حجم تجارت خارجی، صادرات غیرنفتی و توان تأمین نیازهای کشور به واسطه اقتدار و تاب‌آوری بالای ایران روز به روز در حال افزایش است و نقش روشن‌تری در معادلات منطقه‌ای و جهانی پیدا کرده‌ایم. معظم‌له مبتنی بر این واقعیت‌ها از دهه ۸۰ تاکنون چه در شعارهای سال و تنظیم برنامه‌های توسعه و اسناد بالادستی و چه در بیانات معمول، نقاط قوت و ضعف و چالش‌ها و آسیب‌های اقتصادی کشور را به مسئولان گوشزد کرده و هدایت‌گری‌هایی داشته‌اند.
از نگاه آسیب‌شناسانه و صرف‌نظر از اینکه در ۱۵ سال گذشته چه دولت‌هایی و با چه نوع نگاه اقتصادی روی کار بوده‌اند، عملکرد قوا را در قبال شعارهای سال و عمل به راهبردهای هوشمندانه مدنظر رهبر معظم انقلاب چگونه ارزیابی می‌کنید؟
باوجود موفقیت‌های مختلف اقتصادی ایران در چهار دهه گذشته که شاخصها هم آن را تأیید می‌کنند، نقاط آسیب جدی در عمل به وعده‌ها در حوزه‌های رفاه عمومی، تولید، توسعه و به فعل رساندن نقاط قوت اقتصادی داریم و همین عدم توفیق‌ها به نقطه فنی حساسی تبدیل شده که دشمنان روی آن متمرکز شده‌اند. بنده معتقدم با توجه به تأکیدات ویژه رهبری معظم و باوجود فشار بالای وارد آمده از ناحیه جنگ اقتصادی به کشور، می‌توانستیم در اولویت‌بخشی و تقویت تولید ملی و استفاده کامل از ظرفیت‌های داخلی گام‌های بلندتری برداریم تا هم شرایط اقتصادی و هم سطح تعاملات تجاری و منطقه‌ای و همچنین تأمین نیازهای مردم و اشتغال‌زایی را ارتقا دهیم، اما متأسفانه در این زمینه‌ها به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم و باید از مجموعه نظام قانون‌گذاری، اجرایی و دیگر ارکان کشور گلایه کرد، چون آن‌طور که باید پیام‌های هوشمندانه رهبرمعظم انقلاب را دریافت نکرده‌اند. سربسته بگویم؛ نقاط اصلی این شعارها و پیام‌ها عملی نشده است. از جمله این پیام‌های عملی نشده، وحدت و اتحاد بین سه قوه به‌خصوص در شرایط جنگ اقتصادی است و اینکه در چنین شرایطی به یک نوع برخورد، رویه، خط‌مشی و راهبرد نیاز داریم، اما گاهی شاهدیم انسجامی که باید بین سه قوه و ارکان قانون‌گذاری و اجرایی کشور وجود داشته باشد، به دلیل اختلاف سلیقه‌ها و مسائل سیاسی و غیرسیاسی، شکل نگرفته است. متأسفانه در رابطه اقتصادی بین مردم و فعالان اقتصادی با حاکمیت چه در سیاست‌ها و چه در رفتارها، فرایندها و راهبردها اعتماد و همدلی قوی شکل نگرفته در حالی که یکی از ضرورت‌های فضای جنگ اقتصادی این است که مجموعه توان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی یک ملت به میدان بیاید تا بتوان به صورت «ید واحده» و هم‌جهت با تهدیدها مقابله کرد.
* به طور مشخص، عملکرد سه قوه برای عمل به راهبردهای مدنظر معظم‌له در شعارهای سال به‌خصوص در حوزه تولید و اتکا به توان داخلی در یکی دو سال اخیر را چطور ارزیابی می‌کنید؟
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، دورنمای دریافتی ما این بود که مجلس، دولت و قوه قضائیه همسو شده‌اند و البته شاهد افزایش هماهنگی‌ها هم بوده‌ایم اما عملاً و با نگاه جزئی‌نگرانه درمی‌یابیم که در این شرایط سخت جنگ اقتصادی گاهی دولت تصمیمی می‌گیرد که یکی دیگر از قوا در جهت عکس آن حرکت می‌کند. همچنین در مواردی می‌بینیم برخی جریان‌های سیاسی بدون توجه به منافع ملی و شرایط خاص اقتصاد کشور، منافع حزبی و گروهی خود را بر منافع کشور ارجح می‌دانند. این عدم هم‌جهتی در مواجهه با جنگ اقتصادی دشمن، تمام برنامه‌های کشور را به هم می‌ریزد و هزینه‌های زیادی به کشور تحمیل می‌کند. در این میان سوءمدیریت‌ها و انتخاب نکردن نیروها مبتنی بر اقتضائات زمان و مکان هم به وضوح دیده می‌شود. در شرایط جنگ اقتصادی باید افرادی مسئولیت امور را در دست بگیرند که به دو بازوی پایبندی و تعهد به آرمان‌های انقلاب و توان تجربی، علمی و حرفه‌ای مجهز باشند، چون دشمن برای ما جنگی حساب‌شده در حوزه اقتصادی و تجاری راه انداخته است و باید مجهز به این جنگ رفت. بی‌تردید وقتی مدیران اقتصادی به ریزه‌کاری‌های این حوزه مسلط نباشند، باوجود حسن‌نیت نمی‌توانند مسلط و مؤثر عمل کنند و این خلأ تا حدود زیادی اجازه نداده به اهداف اقتصادی مدنظر رهبر فرزانه انقلاب بر��یم. با نگاه به آینده، معتقدم علاوه بر مسائل داخلی باید مهندسی جهانی و مسائل آن را هم مدنظر داشت. در این مقطع زمانی اگر خواهان ساماندهی مسائل داخلی، منطقه‌ای و جهانی هستیم باید بدانیم نظام جهانی نسبت به نیم قرن گذشته در حال تحول و تغییر جهت منحنی مبادلات است.
امروز در نقطه عطف تاریخی تحولات مهندسی جهانی هستیم و نقش ایران در این شرایط خاص با حفظ منافع، اقتضائات و آرمان‌ها از نظر ژئوپلتیکی، نظامی، اقتصادی و سابقه تاریخی و تأثیرگذاری در منطقه، کلیدی است. ما در این تحولات یک کشور معمولی نیستیم چون هم نقش مؤثر داریم و هم جریان‌های حاکم امروز از ما انتظار دارند با تمام اقتضائات به نفع طرف مقابل حرکت نکنیم، پس عمل به رهنمون‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای باید به نحوی باشد که علاوه بر کاهش مشکلات و مسائل داخلی، نقطه بهینه را در تحولات نظام جهانی برای ایران پیدا کند و رشد و توسعه را در همه حوزه‌ها رقم بزند. ما امروز یکی از بازیگران صاحبنام و مؤثر در نظام جهانی هستیم و اگر قدری صبورتر، جامع‌نگرتر و به دور از منافع فردی و جناحی باشیم، آتیه کشور نه فقط در شعار بلکه مبتنی بر واقعیت‌های موجود جهانی، روشن است. ایران اگر ضعیف و فاقد قدرت تاب‌آوری در برابر جنگ تحمیلی، تحریم و جنگ تمام عیار اقتصادی بود تا این حد برای نظام استکبار هزینه نمی‌تراشید پس باید این حضور مؤثر و قدرتمند در صحنه حکمرانی بین‌المللی را با حرکت عملی در مسیر راهبردهای هوشمندانه رهبر فرزانه انقلاب تقویت کرد.
خبرنگار: فرزانه غلامی
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نظام استکبار جنگ اقتصادی جهانی هستیم معظم انقلاب منطقه ای حوزه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۵۶۸۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهش تولید در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیازمند اجرای طرح‌های تحولی است
احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت: میراث دار تصویر نه چندان واقع‌گرایی از این مناطق هستیم که زمانی در ذهن سیاستگذاران گذشته ایجاد شده است.
او افزود: پیش‌بینی‌های بین المللی حکایت از کاهش تورم در سال ۱۴۰۳ دارد و این موضوع نوید این را می‌دهد که اقتصاد کلان ایران از چاله رکود مستمر سال‌های پایانی دهه ۹۰ و تورم‌های بالای ۴۰ درصد در حال گذار است و دوران جدیدی در حوزه تولید و رشد اقتصادی ایجاد شده است.
وزیر اقتصاد ادامه داد: این اتفاق در ابتدای ۱۴۰۳ با فرمان "جهش تولید"، رنگ و بوی دیگری به خود گرفته است و سیاستگذار عالی رتبه کشور این پیام را به مجموعه اقتصادی کشور منتقل کرده است که دلخوش به عبور از رشد اقتصادی صفر و منفی نباشید.
خاندوزی بیان کرد: نباید به این چیز‌ها قناعت کنیم بلکه باید برای جهش بیشتر در حوزه تولید، خود را آماده کنیم، زیرا محقق شدن این موضوع جدید، نیازمند تدارک و لوازم متفاوتی است.
او با اشاره به رشد اقتصادی طی چند سال گذشته در کشور تصریح کرد: به لحاظ اقتصاد کلان، وقتی آمار رشد اقتصادی چهار درصدی سال ۱۴۰۰ منتشر شد، بسیاری آن را صرفا ناشی از وضعیت کرونا و فعالیت‌های دولت سیزدهم در ماه‌های ابتدایی شروع کار در زمینه واکسیناسیون عمومی و رونق کسب و کار دانستند و این درحالی بود که در سال ۱۴۰۱ دوباره رشد چهار درصدی اقتصادی تکرار شد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرد: همچنین با توجه به این که رهبر معظم انقلاب، سال ۱۴۰۲ را سال «رشد تولید و مهار تورم» عنوان کردند، بسیاری در هر ۲ محور رشد و تورم، گمان می‌کردند که تکرار مجدد رشد اقتصادی چهار درصدی و کاهش تورم رخ ندهد و آن را دور از دسترس قلمداد می‌کردند که به همت فعالان اقتصادی کشور، شاهد این بودیم که نرخ رشد اقتصاد کشور در ۱۴۰۲ بیش از سال‌های گذشته بود و تورم نیز نزولی شد.
خاندوزی درباره جهش تولید در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی اظهار کرد: برای جهش در این مناطق باید الگوی "افزایش تولید" به جای "منحصر شدن در تعداد انگشت شمار فعالیت‌ها" را کنار گذاشت تا بتوان ظرفیت‌های بالقوه را محقق کرد بنابراین نیازمند طرح‌های تحولی و رفع موانع حقوقی و اجرایی هستیم و البته این موضوع و این مانع زدایی، همت مدیریتی نیز نیاز دارد.
او افزود: اگر در ابتدای سال ۱۴۰۳ چاره متفاوت و مجال پرواز جدیدی ایجاد نکنیم، نمی‌توانیم توقع داشته باشیم از دستاورد‌های متعارف پشت سر گذاشته عایدی بیشتری را شاهد باشیم.
وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: همواره رهبر معظم فرموده اند شعارهای سال، فرمان برای همان یک سال نیست بلکه برای برجسته کردن مسائل راهبردی است پس اگر می‌خواهیم خروجی و دستاورد متمایزی داشته باشیم که صرف واژه "جهش" داشته باشد باید مقدمات حرکت متمایزی را نیز فراهم کنیم و زمانی برای پرواز در ارتفاعات بالاتر زمینه لازم فراهم می‌شود که موانع را از پیش پای فعالان اقتصادی در بخش‌های خصوصی و تعاونی برداریم.
خاندوزی بیان کرد: تبلور اراده جمعی، امری است که خانواده مناطق آزاد و ویژه اقتصادی برای دستیابی به ارتفاع پرواز بالاتر خود باید داشته باشند و این اراده و انرژی را به سازمان منطقه‌ای خود منتقل کنند و به نحوی نظام انگیزشی معاونان و اعضای هیات عامل، مدیران کل و حتی بدنه کارشناسان و کارکنان منطقه را تغییر دهند که هر کدام احساس کنند که اگر امسال درصد بیشتر در این راه قدم جلو بگذارند، بیشتر بهره‌مند خواهند شد و بالعکس که این موارد نیازمند نظارت مستمر و کار جدی است.
او با اشاره به تعیین هدفگذاریهای کمی و کیفی برای پایان سال در هر منطقه تصریح کرد: باید بدانیم در پایان هر سال در هر منطقه، ارزش و حجم در تجارت و سرمایه گذاری به چه گونه است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره شاخص‌های کیفی در مناطق آزاد تجاری و ویژه اقتصادی تاکید کرد: در این زمینه باید میزان در ارتقای فناوری، تولید محصولات کشور، به دست آوردن بازار‌های جدید صادارتی، میزان ریل‌گذاری در افزایش سرمایه گذاری سال‌های آینده و زیر ساخت‌ها مشخص شود و باید به زودی هدف گذاری‌های مناطق را به عنوان مطالبه و دستورکار دبیرخانه داشته باشیم و رصد کنیم.
خاندوزی اظهار کرد: طی سال‌های گذشته بسته اصلاح قوانین از سمت خانواده مناطق آزاد و ویژه اقتصادی تهیه، اما به مجلس شورای اسلامی ارائه نشده است و با توجه به این که مجلس دوازدهم به زودی شروع به کار می‌کند باید این بسته روی میز مجلس قرار گیرد و از ظرفیت جمعی برای به ثمر نشاندن این موضوع استفاده شود.
او افزود: با فرض عدم تغییر قوانین و مقررات اکنون اتفاقات خوبی در مناطق آزاد و ویژه رخ داده است، اما اگر نگاه ما، نگاهی تحولی است باید در ریل‌گذاری نظام حقوقی کشور، اتفاقات جدیدی رخ دهد.
وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به موضوع موانع اجرایی و دیوان‌سالاری ادامه داد: تا امروز در این زمینه گلایه و شکایات زیادی دریافت شده است.
خاندوزی بیان کرد: ما میراث دار تصویر نه چندان واقع‌گرایی از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی هستیم که زمانی در ذهن سیاستگذاران گذشته ایجاد شده است و تا زمانی که این تصویر اصلاح نشود دیگران نمی‌دانند که منفعت اقتصاد ملی به منافع مناطق آزاد و ویژه گره خورده است.
او تصریح کرد: همچنین در استانها در سطح محلی و در هدفگذاریهای ملی، گره گشایی و خط شکن بودن در حوزه سرمایه گذاری و صادارت انجام نمی‌شود مگر این که مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور فعال شود.
وزیر امور اقتصادی و دارایی خطاب به مسوولان مناطق آزاد تجاری - صنعتی و ویژه اقتصادی تاکید کرد: اگر بنا داریم پیمان‌های "شانگهای، بریکس" و سفر‌های ریاست جمهوری یک مسیر ممتد به نفع اقتصاد، ایجاد کند و اقتصادی ملی و برونگرا ایجاد شود، شما پیش قدم شوید. درغیر این صورت دیگر نمی‌توان توقع داشت این منفعت از دیگر مناطق کشور به دست آید.
خاندوزی اظهار کرد: تغییر دادن تصویر غلط ابتدای دهه ۹۰ از مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، کار سختی بود و این دیدگاه غلط مانعی بود که نمی‌گذاشت بسیاری از مصوبات حاصل شود.
او افزود: تصویر سازی درست برای این مناطق با اطلاع رسانی به معنای روابط عمومی متعارف رخ نمی‌دهد بلکه به مجموعه منسجمی از طراحی‌های کاملا تخصصی و هماهنگ نیاز دارد تا جامعه بداند بهره مندی و رونق در مناطق آزاد به معنای واردات بی رویه، ضربه زدن به تولید و تجارت غیر رسمی نیست.
وزیر امور اقتصادی و دارایی ادامه داد: نظام سیاست‌گذاری و تصمیم گیری در دولت، مجلس و مجموعه کشور به جریانی از موج‌های سیاست‌گذاری و تصمیم سازی برای سیاست گذاران و جامعه پذیر کردن مخاطبان خاص اقتصادی و مخاطبان عام محلی و دست اندرکاران در استانها از جمله استانداران، ائمه جمعه و مدیران مناطق نیازمند است. همچنین نظام حرکت جمعی اگر ساماندهی نشود نباید منتظر نتایج شگرف بود.
خاندوزی بیان کرد: هر چند که امروز مناطق آزاد و ویژه به جهت شاخص‌های عملکردی و تولیدی، نظارت پذیری، سامانه‌مند شدن، مساله مدیریت واردات و کاهش بستر‌های رانت جویی در مناطق تغییر کرده اند، اما همچنان نیازمند طراحی متفاوتی هستند.
او با اشاره به این که دستور کار تغییر تصویر مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باید یکی از اولویت‌های راهبردی دبیرخانه این مناطق قرار گیرد تصریح کرد: باید بین مناطق آزاد و ویژه تمایزات در ذهن سیاستگذاران پررنگ شود. هیچ تلقی یکپارچه همگنی نسبت به منطقه آزاد و ویژه نباید در ذهن سیاستگذاران شکل گیرد، زیرا ما با ۲ موجودیت متفاوت مواجه هستیم.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد